Stare i nowe

Co jakiś czas jesteśmy świadkami dyskusji na temat wyższości oldschoolu nad newschoolem, bądź odwrotnie. Jednak niewielu w niej biorących udział, poważnie zastanowiło się nad różnicami pomiędzy nowym, a starym. Zwykle do starej szkoły zalicza się zawodników grających od początku istnienia danego tytułu, a do nowej, tych, którzy do rozgrywki dołączyli już w momencie gdy większość jego niuansów została odkryta i upowszechniona. Sęk w tym, że osoby te zamiast często latami uczyć się kroczek po kroku, przyszły już na gotowe i dostając bezpośrednie wytyczne co i jak, wskoczyło na głęboką wodę. Dema i pomoc lepszych, doświadczonych graczy są bezcenne, ale jeżeli się uczymy z materiałów staro szkolnych to skąd się bierze różnica stylów?

Przyjrzyjmy się więc podstawowym elementom gry i temu jak poszczególne generacje je opanowywały. W dzisiejszych czasach przed nowym graczem stają trzy elementarne umiejętności, które musi posiąść. Są to poruszanie się, celność i liczenie. Ruchy (movement) dostaje na tacy, błyskawicznie uczy się zasady działania i jedyne co pozostaje to poćwiczyć egzekucje. Oczywiście w takiej grze jak Unreal Tournament potrwa to o wiele krócej niż w serii Quake, ale tym gorzej dla owego gracza.

Gdy wielu z nas zaczynało zabawę jeszcze w czasach gdy multiplayer oznaczał 0202122 (swoją drogą, ciekawe ile osób teraz nie wie co to, a ile obudzonych w nocy wciąż potrafi wyrecytować), jedyne co mogliśmy robić to biegać do przodu. Niektórzy zaczęli dodawać podskoki, ale nawet zwykłe strejfy potrzebowały czasu by się upowszechnić. Krok po kroku poznawaliśmy świat gry, stając się przy tym jego częścią, czując każdy najmniejszy piksel pod stopami i każdy piksel odległości jaka nas dzieli do danego punktu. Dzięki temu wiemy jakich reakcji się spodziewać, czujemy co do milisekundy ile czasu zajmuje dany ruch. Tymczasem dla nowego gracza movement jest narzędziem służącym tylko jemu, on będzie z niego korzystać, ale nie odniesie go w stosunku do tego jak korzysta z niego przeciwnik. W tym momencie musimy zastanowić się nad tym co niegdyś było pierwszą umiejętnością decydującą o wygranej, zanim odkryto elementy takie jak movement czy kontrola?

[…] Tak naprawdę to właśnie umiejętność przewidywania cechuje dziś największych mistrzów.

Biegając po mapie, zbierając przy okazji co popadnie, najważniejsze było aby zajść przeciwnika. A jak tego dokonać? Wyobrażając sobie gdzie jest, co robi i gdzie pójdzie następnie. Jednym słowem przewidując! Pierwszą niegdyś decydującą umiejętnością, z której korzystaliśmy zanim dobrze poznaliśmy grę, był prediction! Idąc dalej tym tropem, dochodziło do sytuacji, że zanim w ogóle doświadczyliśmy spamu, znaliśmy już pojedyncze rakiety z połowy mapy. A teraz? Jeżeli chcesz pokonać przeciwnika musisz pierwszy na niego najechać krzyżykiem. Trzeba się więc najpierw nauczyć trafiać, a później z czasem gdzie i kiedy celować. Sytuacja odwrotna od tego co dawni gracze doświadczyli. To jest powód dlaczego tak wielu nowych graczy, po ustawieniu niskiej czułości i spędzeniu wielu godzin w trybie instagib, potrafi tak mocno punktować starych wyjadaczy, którzy dla odmiany potrafią się z nimi bawić w kotka i myszkę, unikając błyskawicznego bycia odstrzelonym.

Tak naprawdę to właśnie umiejętność przewidywania cechuje dziś największych mistrzów. Rożnica polega jedynie na tym, że dawniej rozwijaliśmy ją od początku, a dziś zajmuje sporo czasu odkrycie samego jej istnienia. Wiadomo, że jest to rodzaj talentu, ale w pewnym stopniu przewidywanie może rozwinąć każdy i jeżeli porównać średnią teraz, a kiedyś, to może się okazać, że kiedyś było ono bardziej powszechne. Ale mniejsza o to, bowiem jeżeli mówimy o nauce w kolejności odwrotnej, najlepszym przykładem jest kontrola.

[…] Przełom nastąpił gdy gracze odkryli jak wielką rolę pełniły armory.

Dawno dawno temu, za siedmioma górami i lasami, o liczeniu nikt nie słyszał. Gracze sobie po prostu biegali i strzelali. W pewnym momencie jednak zaczęli oni zauważać, że będąc w niektórych miejscach, przeciwnikowi będzie trudniej nam coś zrobić, my zaś będziemy mieli wielce ułatwione zadanie. Była to tak zwana różnica pozycji, zwykle na początku będąca jedynie różnicą wysokości, ale także pierwsza iskra ku temu co możemy nazwać kontrolą. Jeżeli ja będę tutaj, a przeciwnik tam, to będę mieć przewagę, muszę więc sprawić by tak się ułożyło. Innym impulsem była potrzeba posiadania lepszej broni i tu pojawił się pomysł kampienia (wyczekiwania na przeciwnika w danym punkcie), który oprócz fragów powodował tym samym odmowę dostępu do danej broni przeciwnikowi.

Przełom nastąpił gdy gracze odkryli jak wielką rolę pełniły armory. Musieli się więc zastanowić jak nie pozwolić przeciwnikowi zebrać zbroje zanim sami to zrobili. Najprostszym sposobem było pozycjonowanie. Ustawiając się między zbroją a przeciwnikiem, mogliśmy blokować mu dostęp do niej, jednocześnie spokojnie zbierając ją gdy się pojawi. Ta idea przyświeca kontroli mapy do dziś. Jest to najprostsze zagranie ze wszystkich, coś co wykonuje się niemal naturalnie. Następnym krokiem było rozszerzenie swojej gry o kolejne przedmioty, czy to armory, czy cokolwiek innego dającego nam przewagę. Gdy już byliśmy w stanie to robić, dopiero wtedy pojawiło się liczenie, czyli tak zwany timing. Timing pozwalający na zwiększenie naszej dokładności, zmniejszenie liczby pomyłek w kontroli, wreszcie pomagający w jej odbieraniu.

[…] Timing jest jedynie narzędziem, którym posługujemy się w kontroli[…]

Nowa szkoła w pierwszej kolejności uczy właśnie liczenia. Co jednak z tego, że wiemy gdy coś się ma dokładnie pojawić, skoro nie jesteśmy w stanie tam dojść na czas, a przynajmniej nie w całości, bo czeka na nas już parę rakiet? Timing jest jedynie narzędziem, którym posługujemy się w kontroli, nie zaś kontrolą samą w sobie. Wprawdzie niektóre gry jak dla przykładu Warsow, pozwalają po prostu wpaść rozpędzonym do pomieszczenia i zebrać dany przedmiot, ignorując przy tym wysiłki czekającego na nas przeciwnika, ale akurat jest to także jeden z powodów, przez które wielu skreśla tę grę jako poważną platformę turniejowa.

Stara szkoła uczyła kontroli samej w sobie, kontroli, która w połączeniu z przewidywaniem jest straszliwą bronią, podziwianą do dziś przez widzów. Nowa szkoła uczy skuteczności samej w sobie, skuteczności w strzelaniu, skuteczności w zbieraniu wszystkich przedmiotów. Nie można powiedzieć by było to niepoprawne podejście. Skoro dzięki temu można wygrywać, to znaczy, że jest to dobre. Szczególnie w grach bazujących w dużym stopniu na celności, daje to jeszcze większą przewagę. Z drugiej strony największe gwiazdy to gracze zachwycający nas swoim przewidywaniem, czytaniem gry przeciwnika i pomysłowymi zagraniami to wykorzystującymi. Można więc zaryzykować stwierdzenie, że nie można być najlepszym nie posiadając ich. Czy to znaczy, że gracze nowej szkoły nie mogą być wielkimi gwiazdami? Absolutnie nie! Przewidywanie na najwyższym poziomie jest w dużej mierze sprawą posiadania konkretnie takiego talentu, a w jaki sposób go odkryjemy i nauczymy wykorzystywać, jest mało ważne.

Ciężko więc sądzić o wyższości, którejś ze szkół. Starzy mogą mieć poniekąd uzasadnione poczucie wyższości, ale to często nowi będą im kopać tyłki, a to przecież o to w tym wszystkim chodzi, prawda? Obie mogą zaprowadzić zawodnika na szczyt, obie więc powinniśmy traktować z równym szacunkiem. Z drugiej strony, jeżeli mam do wyboru obejrzeć mecz dwóch oldschooli i mecz dwóch newschooli, to nikt mnie siłą nie zmusi do obejrzenia tego drugiego.